BAPSKE PRIČE: Da li znate zašto POSLE odlaska na GROBLJE morate da OPERETE RUKE

Jedan od običajaj koji se zadržao je i ovaj, koji vam je svima verovatno vrlo dobro poznat: "Prvo što treba da uradiš kad dođeš sa groblja jeste da opereš ruke".

Odakle nam uopšte ovo što se obavezno "poštuje" čak i kada nismo bili na sahrani nego samo obišli grobove najbližih, čak i sami?

Pogrebni običaji koje praktikujemo, preneli su se iz tradicionalnog modela kulture u savremeno srpsko društvo. Razlikuju se ne samo u različitim delovima zemlje, već i od porodice do porodice. 

Ipak, običaj pranja ruku posle groblja se izdvaja svojom opštom prihvaćenoćšu, ali i antičkim poreklom. 

– To je još antičko nasleđe. Porodica koja izgubi nekoga za svoju sredinu postaje "nečista“. Ona je "načeta“ porodica koja uz pomoć rituala prvih godinu dana od smrti pokojnika, prolazi kroz proces "očišćenja“ – kaže etnolog Vesna Marjanović objašnjavajući da je pranje ruku zapravo spiranje od smrti.

Ona dodaje da je groblje prostor kojim "vlada nečistoća“, tako da ruke peru svi, ne samo porodica čiji je član umro.

Nekada davno naši stari su to radili tako što su se ukućani posle dolaska sa groblja sačekivali u dvorištu sa lavorom punim vode i ceđom - ugljenom od žara, od kog se napravi velika pena, bolja od svakog sapuna i šampona, i time se operu ruke.

To je, kako se tumači, ostalo iz vremena kada su Srbijom harale razne boleštine pa su se ljudi na starinski način dezinfikovali posle i najmanjeg kontakta sa drugima a pre nego što uđu u kuće kod svoje nejači. Ali, običaj, kako se veruje, ima i svoj magijski deo. 

Stari su verovali i da pranje ruku posle groblja treba da "spere" razne nemirne i neupokojene duše koje lutaju grobljem i koje nikako ne treba "povesti" kući sa sobom. 

Pored toga, sa groblja se posle sahrane iz sličnog razloga treba vratiti drugim putem od onog kojim ste otišli, kao i to da prvo dođe muško dete koje ima i oca i majku, a to se čini u slavu života.

Ostavite komentar