SKRIVENO ČUDO U SRBIJI Svetinja stara 300 godina krije tajnu seobe iz Albanije i čuva ikonu vredniju od zlata!

U Srbiji je danas sačuvano oko 50 crkava brvnara. Jedinstvena arhitektonska baština nastala kao rezultat bogatog nasleđa narodnog graditeljstva, i pored rušenja i spaljivanja, opstala je u Podgorini, u selu Skadar kod Pecke.

Posvećena Vaznesenju Gospodnjem, podignuta je oko 1720. godine od strane doseljenika iz okoline Skadra na Bojani, koji su i dali ime mestu. Predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od velikog značaja.

Istorijski tragovi

Prema predanju crkva postoji još od 17. veka. Za to vreme više puta je paljena i uništavana od strane Turaka.

K1info/Mirjana Čvorić Gubelić

 

Od turskih razaranja sačuvano je nekoliko starih relikvija među kojima su ikona Sv. Georgije ubija aždahu, rad slikara Petra Nikolajevića Molera, ikona Presvete Bogorodice i kandilo od livene bronze. Spoljašnjost crkve je ukrašena sa šest lepo dekorisanih stubova i izrezbarenim vratima sa zapadne strane. Crkva je obnovljena 1978. godine.

Izgled i položaj svetinje

Izgrađena od brvana, u vreme kada je drvo bilo najdostupniji materijal, svojom lepotom i jednostavnošću crkva u Skadru nikog ne ostavlja ravnodušnim. Tu je i smeštena, tik uz krošnje stoletnih šuma Podgorine.

K1info/Mirjana Čvorić Gubelić

Sagrađena u skrovitom mestu omogućavala je miran duhovni život, a prema usmenom predanju ovde nekada davno ovde je bio manastir sa mnogo monaha. Njena izgradnja vezuje se za seobu porodica iz Albanije od kojih je kasnije nastalo celo selo Skadar.

Seoba predaka i nastanak sela Skadar

Nastanak Skadra i podizanje crkve vezuje se za dolazak srpskih doseljenika iz današnje Albanije iz okoline grada Skadra. Kako to narodna tradicija govori na prostor Skadra doselili su sveštenik Trifun i dvojica seljaka Đerman i Matija. Upravo od njih potiču i sve današnje porodice u Skadru.

K1info/Mirjana Čvorić Gubelić

Mnogi kasnije sveštenici u crkvi poticali su sve do početka 20. veka upravo od sveštenika Trifuna – navodi Saša Perić, kustos Muzeja opštine Osečina.

Put seobe — predanje prenošeno vekovima

Hroničar Radomir Popović navodi da je još „Ljuba Pavlović zapisao svoj razgovor koji je imao sa Tomom Popovićem, poslednjim sveštenikom iz porodice sveštenika Trifuna.

Po tom kazivanju… porodica je u opštem pokretu seobe krenula iz sela Drača… došli su najpre u okolinu grada Skadra… pa dalje u blizinu Plava, Berana, Pljevaljsko Polje, manastir Raču i na kraju u selo Carinu.

K1info/Mirjana Čvorić Gubelić

Trojica braće su se naselili u Carini u delu koji se danas zove Skadar.

Majstori iz Osata — graditelji brvnare

Gradili su je majstori iz Osata, iz današnje Bosne i Hercegovine, koji su u to vreme upošljavani u Podgorini kao vrsni graditelji.

Da su bili majstori svog zanata vidi se po svodu od dasaka, izrezbarenim stubovima i prozorima izrezanim u brvnima.
Pokrivena je hrastovom šindrom kuvanom u vosku.

Stručna istraživanja i datovanje

Kako navodi protojerej-stafrofor dr Radomir Popović u svom istraživanju „CRKVA BRVNARA U SKADRU Hram Vaznesenja Gospodnjeg“, crkvu je podigao narod za svoje potrebe i ona je delila njegovu sudbinu kroz celu istoriju sve do danas.

K1info/Mirjana Čvorić Gubelić

Crkva u Skadru spada u red onih koje su dobro sačuvale svoj prvobitni izgled i konstruktivni sklop.
Paljena je dva puta, a postoje podaci o sveštenicima već 1740. i 1770. godine.

Dragocenosti koje čuva svetinja

Danas u njoj su sačuvani neki od važnih starih predmeta i knjiga. Najvažnija je ikona Svetog Đorđa koji ubija aždaju – rad Petra Nikolajevića Molera.

Tu je i stara ikona Presvete Bogorodice nepoznatog ruskog ikonopisca, kandilo od livene bronze i brojne stare bogoslužbene knjige.

Uloga u životu vernika

Imala je veliku ulogu za vernike ovog kraja, sve do podizanja hrama u Peckoj.

U znak poštovanja prema svecu kome je posvećena, meštani Skadra, Pecke i Carine i danas proslavljaju Spasovdan.

O crkvama brvnarama – retke i nedovoljno istražene

U publikaciji Zavoda navodi se da je o crkvama brvnarama u Srbiji relativno malo pisano. Pominju se mnogi autori, putopisci i arheolozi koji su beležili podatke o njima.

Drvene crkve kroz istoriju Srbije

Crkave od drveta iz srednjeg veka nisu sačuvane, ali postoje zapisi Teodosija, Domentijana i arhiepiskopa Danila o aktivnom podizanju drvenih crkvica.

Period austrijske uprave (1718–1739) smatra se ključnim za novi talas gradnje drvenih hramova, među koje najverovatnije spada i crkva u Skadru.

BONUS VIDEO: 

Ostavite komentar