SRBI I VIDOVDAN Od praznika "boga nad bogovima" i Kosovskog boja, preko atentata u Sarajevu, do izručenja Miloševića

Danas slavimo Vidovdan, praznik koji ima višestruku simboliku za srpski narod. To je, pre svega, dan proslave staroslovenskog božanstva Vida, po verovanju “Boga nad bogovima”, a zatim i dan sećanja na sudbonosni Kosovski boj posle kojeg su Srbi pali pod viševekovnu vlast Osmanlija. Takođe, u novijoj političkoj istoriji, to je i dan kada je Srbija izručila Haškom tribunalu svog bivšeg predsednika Slobodana Miloševića.

Dakle, da krenemo redom.

U narodnim verovanjima, Vidovdan je posvećen staroslovenskom božanstvu Vidu, koji je bio svevideće božanstvo pa se još smatra praznikom za oči, odnosno praznikom koji „otvara oči“. S tim u skladu, Vidovdan važi i za dan proricanja i gatanja, najčešće uz pomoć trave vid, poznate u narodu i kao vidac, vidić, vidovka, vidovčica. U nekim krajevima Šumadije vidovčica, trava sićušnog prelepog svetlocrvenog cveta, brana je zorom, pre sunca, a u drugim krajevima s večeri. Obično to rade devojke –  udavače i potapaju je u vodu, pa se ujutru cela porodica umiva radi očnog vida, da ih preko godine ne bi bolele oči.

Foto: wikimedia.org/Slika Uroša Predića iz 1919. godine

Srpska pravoslavna crkva i vernici od 1892. godine 28. juna praznuju praznik posvećen Svetom mučeniku knezu Lazaru i Svetim srpskim mučenicima i u crkvenom kalendaru je obeležen crvenim slovom. Značaj Vidovdana za srpski narod proističe iz istorijskih događaja koji su vezani za taj datum a pre svega kao dan sećanja na Bitku na Kosovom Polju kada su srednjovekovni Srbi pokušali da se suprotstave osvajanjima Turaka Osmanlija sa Istoka.

Međutim, ovaj datum je važan i za političku istoriju Srbije koja je 2001. godine izručila nekadašnjeg predsednika SRJ i Srbije Slobodana Miloševića Haškom tribunalu gde mu je suđeno za ratne zločine i tako postala jedina zemlje na kugli zemaljskoj koja je svoje glaviše predala stranim vlastima.

Milošević je 28. juna 2001. godine oko 23 časa, kako su tada javili mediji, oko 23 časa sleteo na aerodrom Valkenburg, udaljen 10 km od pritvorske jedinice u Ševeningenu, gde je proveo narednih pet godina, sve do smrti 2006. godine. Milošević je leteo preko vojne baze Sfora u Tuzli specijalnim avionom koji je bio pod obezbeđenjem specijalnih jedinica NATO.

- Slobodan Milošević, predsednik Socijalističke partije Srbije i bivši predsednik Srbije i Jugoslavije, predat je juče popodne organima Tribunala u Hagu. Organi Republike Srbije postupili su tako u skladu sa odlukom Vlade Srbije o ispunjavanju međunarodnih obaveza prema Haškom tribunalu, tj. o poštovanju procedure i pravilnika, odnosno Statuta tog suda - saopštio je novinarima 28. juna 2001. godine oko 19 sati, posle vanredne sednice republičke Vlade, tadašnji premijer Zoran Đinđić, rekavši da je Vlada zasedala hitno kao reakcija na odluku Saveznog ustavnog suda, kojom je Uredba o saradnji sa Haškim tribunalom Savezne vlade proglašena neustavnom.

Zabeleženo je da je Milošević policajce koji su ga sprovodili upitao: - Znate li da je danas Vidovdan?

Kroz istoriju, brojna dešavanja koja su određivala dalji put i pravac Srbije takođe su vezana za Vidovdan:

Foto: wikimedia.org

1914. - Gavrilo Princip ubio u Sarajevu austrougarskog prestolonaslednika Franca Ferdinanda i njegovu ženu Sofiju.

1919. - Potpisan je Versajski mirovni ugovor između Nemačke i saveznika kojim je i formalno završen Prvi svetski rat. Svet, tvrde istoričari, posle ovoga, nikad više nije bio isti - srušena su četiri velika carstva: Austrougarsko, Nemačko, Tursko i Rusko, dok su s druge strane formirane nove države - Austrija, Mađarska, Čehoslovačka, Poljska i Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca.

1921. - Donet je Ustav Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca (Vidovdanski ustav) kojim je novonastala država proglašena ustavnom, parlamentarnom i naslednom monarhijom sa dinastijom Karađorđević.

1948. - Na sastanku u Bukureštu Komunistička partija Jugoslavije isključena je iz Informacionog biroa komunističkih partija (Informbiro).

1989. - Na Gazimestanu, na Kosovu obeleženo je 600 godina Kosovske bitke. Centralni događaj na skupu, kojem je prisustvovalo oko milion ljudi, bio je govor tadašnjeg predsednika Srbije Slobodana Miloševića.

Ostavite komentar