Ne, ne dešava se SAMO VAMA: Kraći dani, KRAĆI I FITILJ

Promena dužine dana, odnosno sezonske promene u dnevnoj količini svetlosti utiču na ljudsko ponašanje, delujući pri tome na sve, od spavanja i načina ishrane, do mozga i hormonske aktivnosti.

Duži dani leti, a kraći zimi mogu da izazovu sezonski afektivni poremećaj, odnosno vrstu depresije koja se dovodi u vezu sa smanjenom izloženošću prirodnoj sunčevoj svetlosti, koja se obično javlja tokom zimskih meseci i češće na višim geografskim širinama, kada su dani najkraći.

Sezonska promena dužine dana prvo izaziva depresiju

Terapija jarkim svetlom pokazala se kao efikasan lek za lečenje sezonskog afektivnog  poremećaja, kao i bolesti kao što su nesezonska depresija, postporođajna depresija i bipolarni poremećaj.

Međutim, sezonske promene u dužini dana i izloženosti svetlu utiču i menjaju mozak na nivou ćelija, što je činjenica koja je naučnike dugo „držala u mraku“.

U novoj studiji, objavljenoj početkom septembra u časopisu Science Advances, istraživači sa University of California-San Diego koristili su model miša kako bi rasvetlili ovaj proces.

Foto: Unsplash.com

Suprahijazmatično jezgro je merač vremena u telu

U hipotalamusu ljudskog mozga smeštena je mala struktura koja se zove suprahijazmatično jezgro,koji je merač vremena u telu. On reguliše fizičke, mentalne i promene ponašanja, koje prate ciklus od 24 sata i utiču na sve, od metabolizma i telesne temperature do oslobađanja hormona. Funkcioniše na osnovu unosa specijalizovanih fotosenzitivnih ćelija u retini, koje prenose promene koje izaziva intenzitet svetlosti i dužina dana našem telu.

Promena dužine dana utiče na kontrolu stresa, metabolizam, reprodukciju…

Takođe se pokazalo da sezonske promene u izloženosti svetlosti menjaju broj neurona, koji predstavljaju neurotransmitere u paraventrikularnom jezgru, regionu  mozga, koji igra suštinsku ulogu u kontroli stresa, metabolizma, rasta, reprodukcije, imunoloških i drugih autonomnih funkcija.

Foto: Unsplash.com

- Najimpresivniji novi nalaz u ovoj studiji je da smo otkrili kako da veštački manipulišemo aktivnošću specifičnih neurona suprahijazmatičnog jezgra i uspešno indukujemo ekspresiju dopamina unutar hipotalamskog paraventrikularnog jezgra - istakao je dr Dulcis.

Autori studije  ističu da njihovi nalazi obezbeđuju novi mehanizam, koji objašnjava kako se mozak prilagođava sezonskim promenama u izloženosti svetlu.

Budući da se adaptacija dešava unutar neurona, koji se nalaze isključivo u suprahijazmatičnom jezgru, ovo jezgro  predstavlja metu koja daje obećavajuće rezultate za nove tretmane koji se tiču poremećaja povezanih sa sezonskim promenama u izlaganju svetlosti.

 

Ostavite komentar