SRPSKI NAUČNICI SU PRONAŠLI NOVU BUBU U PEĆINI KOD TUTINA Nazvali su je po Ivani Španović - pogledajte zašto!

Pronađena je i opisana kao nova za nauku pećinska vrsta insekta, koja je nazvana Remyella spanovicae u čast Ivane Španović, najbolje srpske atletičarke svih vremena i jedne od najboljih skakačica u dalj ikada. Vrsta je pronađena u pećini na vrelu Đerekarske reke, koja je smeštena u selu Đerekare u okolini Tutina, na Pešterskoj visoravni, blizu granice sa Crnom Gorom.

Naučni rad sa spomenutim otkrićem i opisom nove vrste objavljen je danas u renomiranom međunarodnom biološkom naučnom časopisu „European Journal of Taxonomy”.

Navedeni rad je zajednički poduhvat ekipe zoologa sa Instituta za zoologiju Univerziteta u Beogradu - Biološkog fakulteta, kojim je rukovodio prof. dr Srećko Ćurčić, a tim autora su činili i dr Maja Vrbica, dr Korana Kocić, Vukašin Gojšina, M.Sc., Sofija Vranić, M.Sc. i dr Nikola Vesović. Novu vrstu za nauku su opisali prof. Ćurčić, dr Vrbica i dr Vesović. Tipske primerke ove vrste su sakupili Srećko Ćurčić, Vukašin Gojšina i Nikola Vesović u junu i julu 2023. godine, a veliku pomoć na terenu im je pružio Petar Ćurčić.

pročitajte još

SUSRET U PATRIJARŠIJSKOM DVORU Porfirije primio polaznike Visokih studija bezbednosti i odbrane(FOTO)

pre 4 sata

Srbija

ODLUČENO KADA ĆE ŠKOLSKA 2024/25. GODINA BITI ZAVRŠENA Evo šta to znači za akademce

pre 5 sati

Politika

„Španovićkina remijela” je retka i endemična vrsta insekta, tj. tvrdokrilca koji pripada porodici Leiodidae. Ovaj jedinstveni tvrdokrilac pripada troglobiontima – pravim kopnenim podzemnim stanovnicima. Naseljava Pećinu na vrelu Đerekarske reke i nema ga nigde više na svetu. U pitanju je sitna (dugačka između 4 i 5 mm), potpuno slepa i depigmentisana vrsta insekta sjajne površine tela. Karakteriše se izduženim telom i izrazito dugačkim nogama i antenama, koje kod mužjaka premašuju dužinu samog tela. Jedinke su sakupljene u zadnjem delu višeg nivoa pećine, u potpunom mraku. Ova vrsta preferira vlažne krečnjačke zidove u pećini. Hrani se tako što filtrira organsku materiju koja se nakuplja u filmu vode na površinama unutar pećine, na šta ukazuje građa njenog usnog aparata.

U pitanju je šesta poznata vrsta roda Remyella. Sve vrste ovog senzacionalnog roda naseljavaju isključivo Peštersku visoravan i usko su lokalizovane na granično područje Srbije i Crne Gore. Smatra se da je vrsta pliocenske starosti i da je nastala pre 2-5 miliona godina. Njeni najbliži srodnici naseljavaju jugozapadnu Srbiju i severoistočnu Crnu Goru (okolina Sjenice, Tutina, Novog Pazara i Bijelog Polja) i vezani su isključivo za speleološke objekte (pećine i jame). Inače, još dve vrste roda Remyella su takođe opisali biospeleolozi sa Instituta za zoologiju Univerziteta u Beogradu - Biološkog fakulteta prof. dr Srećko Ćurčić i prof. dr Božidar Ćurčić 2008. godine. U pitanju su R. raskae („Raškina remijela”) iz Pećine na vrelu Raške u okolini Novog Pazara i R. javorensis („javorska remijela”) iz Baždarske pećine na planini Javor u okolini Sjenice, koja naseljava i obližnji Ušački pećinski sistem.

Zašto Ivana Španović?

Autori su uočili da nova vrsta tvrdokrilca za nauku i Ivana Španović dele nekoliko zajedničkih osobina, što je i odlučilo da nju imenuju upravo u čast trofejne srpske atletičarke. Pored toga što imaju srpsko poreklo, Ivana i njena „buba” odlikuju se snagom, izdržljivošću i istrajnošću. Osim toga, nova vrsta insekta se kreće sa lakoćom po plafonu i vertikalnim zidovima u pećini zahvaljujući svojim snažnim ekstremitetima, dok Ivana bez ikakvih poteškoća skače u dalj preko 7 m, pa se može reći da oboje prkose gravitaciji, svako na svoj način. Autori nove vrste su u potpunosti svesni koliko je retko i zahtevno biti uspešan sportista na globalnom nivou, naročito u individualnim sportovima, poput atletike, te je i ta činjenica dodatno uticala na izbor naučnog imena vrste i predstavlja dodatni razlog zašto je čast za imenovanje nove vrste za nauku pripala upravo Ivani Španović.

Inače, nova vrsta insekta nije prva životinjska vrsta koja je imenovana u čast nekog velikana srpskog sporta. Po najboljem teniseru svih vremena Novaku Đokoviću su nazvane čak dve – najpre vodeni puž Travunijana djokovici („Đokovićeva travunijana”) iz Crne Gore, iz jednog izvora blizu Podgorice, opisan 2021. godine, a potom i insekt iz porodice trčuljaka Duvalius djokovici („Đokovićev duvalijus”) iz Simine jame na planini Povlen u okolini Ljubovije u zapadnoj Srbiji, opisan 2022. godine. Interesantno, vrstu D. djokovici su opisali upravo autori opisa Ivanine „bube”, entomolozi sa Univerziteta u Beogradu - Biološkog fakulteta, Srećko Ćurčić i Nikola Vesović.